Οι τόνοι στα αρχαία ελληνικά είναι τρεις:
- η οξεία ( ´ ) π.χ. (θόλος)
- η βαρεία ( ` ) π.χ. (λαὸς)
- η περισπωμένη ( ῀ ) π.χ. (τιμῶ)
|
Μια λέξη, ανάλογα με τη συλλαβή στην οποία τονίζεται, λέγεται:
|
ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΝΙΣΜΟΥ
1. Καμία λέξη δεν τονίζεται πιο πάνω από την προπαραλήγουσα και όταν τονίζεται στην προπαραλήγουσα παίρνει πάντοτε οξεία.
|
|
|
ΠΠΛ |
ΠΛ |
Λ |
|
|
|
λέ |
γο |
μεν |
|
|
ἐ |
λέ |
γο |
μεν |
|
ἐ |
λε |
γό |
με |
θα |
2. Όταν η λήγουσα είναι μακρόχρονη δεν τονίζεται η προπαραλήγουσα.
|
ΠΠΛ |
ΠΛ |
Λ |
|
ἀν |
θρώ |
που |
3. Μια μακρόχρονη παραλήγουσα, αν η λήγουσα είναι μακρόχρονη, παίρνει οξεία.
*** ΜΑΚΡΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΑΚΡΟ ΟΞΥΝΕΤΑΙ ***
|
ΠΛ |
Λ |
|
μνή |
μη |
4. Μια μακρόχρονη παραλήγουσα, αν η λήγουσα είναι βραχύχρονη, παίρνει περισπωμένη.
*** ΜΑΚΡΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΒΡΑΧΥ ΠΕΡΙΣΠΑΤΑΙ ***
|
ΠΛ |
Λ |
|
μῆ |
λον |
5. Μια βραχύχρονη συλλαβή παίρνει πάντοτε οξεία.
|
ΠΛ |
Λ |
|
λό |
γος |
|
|
|
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ
|
ΠΠΛ |
ἄνθρωπος |
οξεία |
|
ο, ε |
μόνος, νέος |
|
|
ΠΛ(Μ) -Λ(Μ) |
κήπων |
|
|
ΠΛ(Μ)-Λ(Β) |
κῆπος |
περισπωμένη |
Πότε άλλοτε βάζουμε περισπωμένη;
v Στη μακροκατάληκτη λήγουσα της γενικής και της δοτικής των πτωτικών, π.χ τοῦ ποιητοῦ, τῷ ποιητῇ, τῶν ποιητῶν, τοῖς ποιηταῖς
v Στη λήγουσα που προέρχεται από συναίρεση, όταν πριν από τη συναίρεση είχε οξεία η πρώτη από τις συλλαβές που συναιρούνται, π.χ. τιμάω > τιμῶ, ἐπιμελέες > ἐπιμελεῖς
